Na południe od Jeziora Jagodne znajdują się trzy niewielkie jeziora, połączone przekopanymi w latach 1764 – 1765 kanałami. Kanał Szymoński (Schimonker Kanal, Schmidtsdorfer Kanal) to droga wodna o długości 2,36 km, która łączy południową zatokę Jeziora Jagodne (Jezioro Szymoneckie) z jeziorem Szymon. Przy zachodnim brzegu Kanału Szymońskiego znajdują się pozostałości umocnień z czasów I wojny światowej, tzw. „Pozycji Wielkich Jezior Mazurskich” (Masurische Seenstellung). W zakolu kanału zlokalizowane jest m.in. stanowisko baterii wieżyczek przewoźnych dla dwóch szybkostrzelnych armat Gruson kal. 53 mm. Nieco dalej, przy drodze do Starej Rudówki, znajdują się ruiny punktu oporu piechoty (Infanterienwerk), w którego skład wchodziły dwa trapezowe forty ziemne dla dwóch kompanii żołnierzy (120 – 200 ludzi). Jesienią 1914 r. w okolicach Szymonki toczyły się krwawe walki niemiecko-rosyjskie, a Kanał Szymoński stanowił tzw. ostatnią linię niemieckiej obrony.

Jezioro Szymon (Schimon see, Schmidtsdorfer See) jest niewielkim, owalnym zbiornikiem o powierzchni 154 ha, długości – 1,85 km i szerokości – 1,41 km, maksymalna głębokość wynosi 2,9 m. Wydaje się, że nazwa jeziora jest swojska i wzięła się od jakowegoś mazurskiego Szymona (podobnie jak nazwa wsi Szymonka), tymczasem – podobnie jak w przypadku Jeziora Jagodne – źródłosłów nazwy jest pochodzenia staropruskiego. W przywileju lokacyjnym Szymonki z 1503 r. jezioro jest nazywane – Semoen, a nazwa ta wzięła się najprawdopodobniej od staropruskiego imienia – Seme, które nosił galindzki wódz zlokalizowanego na wzgórzu nad jeziorem grodziska, które jeszcze w 1663 r. było oznaczone na mapie, sporządzonej przez nadwornego kartografa księcia pruskiego – Józefa Naronowicza-Narońskiego. Przy zachodnim brzegu jeziora Szymon leży wieś Mioduńskie, zaś u południowych brzegów osada Mateuszek. Na jeziorze ma swoje stałe kotwicowisko jedyna na Wielkich Jeziorach Mazurskich pływająca smażalnia ryb, do której można przybić, aby spróbować smażonego sandacza lub wędzonej sielawki.

Następnym kanałem, łączącym jezioro Szymon z jeziorem Kotek, jest Kanał Mioduński (Mniodunsker Kanal, Immenhagener Kanal), liczący 1,92 km. Statki ŻM przepływają nim na jezioro Kotek (Grosse Koteck See, Kleiner See), przeważnie opisywane na mapach jako – Kotek Wielki, będące wbrew tej nazwie niewielkim (około 18 ha powierzchni, długość – 900 m, szerokość – 270 m, maksymalna głębokość 3,2 m), zarastającym jeziorem, którego porośnięte sitowiem brzegi są siedliskiem licznych gatunków ptaków wodno-błotnych.

Jest to najmniejsze jezioro na szlaku żeglownym pomiędzy Giżyckiem i Mikołajkami, a długość przebiegającego przez nie toru wodnego wynosi 480 m. To małe jeziorko przed przekopaniem kanałów w XVIII w. było czterokrotnie większe, zaś wszystkie trzy „kanałowe” jeziora (Szymon, Kotek i Tałtowisko) w pradziejach stanowiły jeden akwen wodny i były częścią dużego oraz płytkiego jeziora Łajty, które na skutek zarastania oraz melioracyjnych działań człowieka, przekształciło się w obszerne torfowisko, zwane – Bagnem Łajty.

Przy południowo-zachodnim brzegu jeziora Kotek znajdują się pomosty Stanicy Wodnej „Zielony Lasek”, a na nadbrzeżnej skarpie stoi XIX-wieczny dwór dawnych właścicieli majątku ziemskiego Grünewalde – rodziny Westphal. Obecnie mieści się w nim restauracja i pokoje gościnne. U południowo-zachodniego krańca jeziora Kotek, pod mostem drogowym (szosa Ryn – Mikołajki), wpływa się na Kanał Grunwaldzki (Grünewalder Kanal), zwany też – Kanałem Leleckim. Po północnej stronie mostu znajdują się również pozostałości pierwszowojennego punktu oporu piechoty „Pozycji Jezior Mazurskich”

Kanał Grunwaldzki (Lelecki) to najkrótszy z kanałów pomiędzy Jeziorem Jagodne i jeziorem Tałty – liczy zaledwie 470 m i łączy jezioro Kotek z jeziorem Tałtowisko, które jest największym jeziorem „strefy kanałowej” szlaku żeglownego Wielkich Jezior Mazurskich.

Jezioro Tałtowisko (Taltowisko See, Klein Talter See) obejmuje powierzchnię 3,27 km2, ma długość 4,37 km i szerokość – 1,63 km, zaś największa głębokość sięga ponad 39 m. Tor wodny przecina jezioro w poprzek w najszerszym miejscu. U północno-zachodnich brzegów, w pobliżu osady Skorupki, znajdują się dogodne przystanie jachtowe. Z jeziora uchodzi liczący 1,62 km Kanał Tałcki (Talter Kanal), który łączy jezioro Tałtowisko z jeziorem Tałty. Wszystkie trzy jeziora „strefy kanałowej” należą do zlewni Narwi i Wisły.