Królewski nadprezydent Prus Friedrich von Domhardt w latach 1765-1772 przeprowadził budowę kanałów na Wielkich Jeziorach Mazurskich (źródło: Wikimedia Commons)

Pomysł udrożnienia mazurskiego szlaku wodnego funkcjonował odkąd tylko zajęto się planową gospodarką na Mazurach. Już w 1681 r. generalny kwatermistrz książęcy von Scheidler naszkicował plan połączenia zbiorników wodnych pomiędzy jeziorami Śniardwy i Mamry. Pod koniec XVII stulecia nadworny kartograf księcia pruskiego, polski arianin Józef Naronowicz-Naroński sporządził szczegółowy projekt mazurskiego systemu wodnego. Prace nad projektem Narońskiego kontynuował inny polski arianin – Samuel Suchodolec i jego syn Jan. W 1764 r., dzięki staraniom i decyzjom królewskiego nadprezydenta Prus – Johanna Friedricha von Domhardta projekt Suchodolców zaczęto wprowadzać w życie. W latach 1765-1772 przekopano kanały spinające kompleks Mamr z Niegocinem, Tałtami, Bełdanami i Jeziorem Nidzkim. Były to kanały: Węgorzewski (0,92 km), Sztynorcki (0,17 km), Giżycki (2,13 km), Piękna Góra (0,15 km), Niegociński (1,20 km), Kula (0,10 km), Szymoński (2,36 km), Mioduński (1,92 km), Grunwaldzki (0,47 km), Tałcki (1,62 km) i Nidzki (0,17 km). Inwestycję tę wykonano, aby móc spławiać szlakiem wodnym zboże, sól oraz materiały budowlane, przede wszystkim drewno. Do żeglugowego połączenia z Piszem wykorzystywano rzeczki: Białoławkę i Wilkus, łączące Śniardwy z Rosiem przez jeziora: Białoławki i Kocioł.

Okres międzywojenny – statki pasażerskie na śluzie Guzianka (źródło: www.bildarchiw-ostpreussen.de)

Na skutek wojen napoleońskich i przejściowej słabości państwa pruskiego w pierwszych czterech dekadach XIX w. kanały mazurskie uległy zamuleniu i przestały funkcjonować. W latach 1845-1849 pogłębiono je oraz przekopano dodatkowo Kanał Jegliński (5,25 km), łączący jezioro Śniardwy z jeziorem Roś i regulujący ostatecznie otwarcie systemu mazurskich jezior na Pisę, Narew i Wisłę. Niewielkie różnice poziomów na szlaku WJM (maksymalnie 2 m) regulowały dwie drewniane śluzy na Kanale Tałckim i Giżyckim, zbudowane około 1775 r., zastąpione w 1849 r. przez kamienno-ceglaną śluzę w Karwiku, oraz śluza w Guziance, zbudowana również w drugiej połowie XVIII w. jako konstrukcja drewniana, zaś w 1899 r. przebudowana na obiekt kamienno-ceglany. W ten sposób powstał wspaniały szlak żeglowny w głównej linii farwateru liczący blisko 150 km, z czego 16,4 km przypada na kanały.